Het boek van de nacht : roman
Het boek van de nacht : roman
Details
1 cd
Stem: Vrouw
Besprekingen
De Standaard
Horror is van alle tijden. De middeleeuwen hadden hun hel en heksen, de romantiek was bezeten van de nacht, waanzin en vampieren. Frankenstein was in de negentiende eeuw een aanklacht tegen de wetenschapper die voor God speelt. En de twintigste eeuw? Die had de dystopie, met een wereldbeeld zo somber als het landschap na twee wereldoorlogen. Met een autoritaire macht die het individu verplettert. Denk aan George Orwells 1984, aan Fahrenheit 451.
Dat de dystopie nog steeds en vogue is, mag niet verbazen. Nooit stonden we dichter bij de afgrond. Klimaat- en natuurrampen, oorlog, de onderdrukking van vrouwen, van dieren. De Argentijnse Agustina Bazterrica voelt die hartenklop van de tijd en vangt hem in barokke horrorsprookjes. Haar roman Schitterend lichaam was een snijdende aanklacht tegen de vleesindustrie. Nu is er het inktzwarte Het boek van de nacht.
Bazterrica dropt ons in een klooster ergens aan de rand van de wereld na een apocalyps. De sekte van de Heilige Zusterschap heeft er zich gevestigd. Moeder-overste zwaait de plak. Ze draagt legerlaarzen “zwart, net als de broeken die ze draagt - van een strijder, een soldaat” en foltert haar medezusters.
Koningin van het duister
Achter de schermen huist de ware machthebber: “HIJ”, die niet gezien mag worden, tenzij door uitverkorenen, maar wel van zich laat horen. Volgens hem zijn de zusters, jonge vrouwen, die binnen de kloostermuren beschutting zochten voor de verwoesting, onrein. Om verdere rampen af te wenden, moeten ze worden gestraft en moeten ze offers brengen. De onderwerping is totaal.
In haar geheime dagboeken formuleert een van de zusters haar twijfels. Ze wil uitverkoren worden, maar er spelen ook andere verlangens. Als een vluchtelinge aanspoelt, een pure ziel, roept dat oude herinneringen op. De jaloerse medezusters stoten haar uit: is zij niet satan, de ”koningin van het duister”?
De eerste helft van Het boek van de nacht, met zijn eindeloze martelingen die De Sade naar de kroon steken, moet je door. Halverwege pakt het verhaal je beet, waarna het je niet meer loslaat. Bazterrica schreef een aanklacht die verder gaat dan kritiek op het patriarchaat, religie, uitbuiting van vrouwen, vernietiging van de natuur. Haar verdriet is allesomvattend: ze rouwt om alle leven, om deze apocalyptische tijden. Vergeet demonen, wraakzuchtige goden, nacht en ontij. Het duister rondom ons, dat is de mensheid zelf.